Hôm 27.6, UNESCO đã công nhận Thành nhà Hồ (hay còn gọi là Thành
Tây Đô, Thành An Tôn, Thành Tây Giai) thuộc địa phận hai xã Vĩnh Tiến
và Vĩnh Long, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa là di sản văn hóa thế giới.
Năm
1397, trước nguy cơ đất nước xảy ra chiến tranh với nhà Minh, Hồ Quý Ly
đã chọn đất An Tôn xây thành thủ hiểm. Thành được xây dựng ở khoảng
giữa sông Mã và sông Bưởi, phía bắc có núi Thổ Tượng, phía tây có núi
Ngưu Ngọa, phía đông có núi Hắc Khuyển, phía nam là nơi hội tụ của sông
Mã chảy từ phía tây về và sông Bưởi chảy tới.
Thành nhà Hồ gồm 3 bộ phận: La thành, Hào thành và Hoàng thành. La
thành là vòng ngoài cùng, có chu vi khoảng 4 km. Hào thành được đào bao
quanh bốn phía ngoài nội thành, cách chân thành theo các hướng khoảng
50m. Đây là công trình có nhiệm vụ bảo vệ nội thành. Hoàng thành được
xây dựng trên bình đồ gần vuông, với hai mặt đông-tây dài 883,5m, hai
mặt nam-bắc dài 870,5m, với diện tích khoảng 769.086m2.
Thành nhà Hồ - tòa thành đá độc nhất vô …
Hiện nay, thành có độ cao trung bình 7m đến 8m, các cổng thành còn
khá nguyên vẹn, riêng cửa Nam cao tới 10m. Nét đặc sắc của tường thành
này là ở phần xây đá bên ngoài, còn bên trong đắp đất. Mặt ngoài thành
được gia cố bằng những tảng đá xanh đẽo vuông vức, có nhiều phiến lớn
(dài tới 5,1m, rộng 1,59m, cao 1,30m), được xếp chồng lên nhau. Những
phiến đá nặng hàng tấn chỉ xếp lên mà không cần chất kết dính vẫn đảm
bảo độ bền vững. Qua hơn 600 năm trường tồn cùng những thăng trầm của
lịch sử và tác động của thời tiết, hệ thống tường thành còn khá nguyên
vẹn cho đến ngày nay.
Tường thành không những được xây bằng đá tảng, mà vào năm Tân Tỵ
(1401), Hồ Hán Thương đã cho nung gạch để xây thêm phần tường thành phía
trên. Phần tường gạch ngày nay gần như không còn nữa nhưng những viên
gạch vẫn còn nằm rải rác trong các gia đình gần thành. Thành nhà Hồ có 4
cửa: Đông, Tây, Nam, Bắc. Mỗi cửa đều được mở ở chính giữa.
Nối liền với cửa Nam là con đường Hoa Nhai lát đá dài khoảng 2,5 km
hướng về đàn tế Nam Giao được xây dựng vào tháng 8.1402. Công trình này
đã bị sập đổ hoàn toàn. Từ năm 2004 đến nay, Viện Khảo cổ kết hợp với
Ban Quản lý di tích, danh thắng tỉnh Thanh Hóa tiến hành khai quật khảo
cổ học, qua đó đã phát hiện sự độc đáo của đàn tế này. Riêng con đường
Hoa Nhai vừa mới phát lộ vào tháng 6.2008 nằm ở độ sâu khoảng 40-60 cm
so với nền đường hiện tại. Mặt đường còn khá nguyên vẹn với những tảng
đá xanh lớn.
Trao đổi với Thanh Niên, tiến sĩ Đỗ Quang Trọng, Trưởng ban Quản lý
khu di tích Thành nhà Hồ, cho biết: Thành nhà Hồ không chỉ là một kinh
đô cổ với nhiều giá trị lịch sử, văn hóa tiêu biểu của Việt Nam,
mà còn là một công trình kiến trúc quân sự hoành tráng, độc đáo nhất
trong lịch sử phong kiến Việt Nam nói riêng và khu vực Đông Nam Á nói
chung.
Theo Thanh niên online